Wil je CO2-bewust reizen, dan verruil je waar mogelijk het vliegtuig voor de trein. Maar voor veel stedentrips schiet de reistijd daarmee zo hard omhoog, dat een weekendje weg niet meer de moeite waard is.
Als het aan de overheid ligt, pakken we niet meer het vliegtuig voor korte afstanden binnen Europa. Ook uit eigen beweging kun je ervoor kiezen om zo vaak mogelijk de trein te nemen. De 20 procent van de Nederlanders die op vliegvakantie gaat, is immers goed voor meer dan 40 procent van de CO2-uitstoot veroorzaakt door vakanties.
Die CO2-uitstoot kun je compenseren met een paar euro om een boom te planten. Maar volgens Guus Kessler, mede-eigenaar van energietransitie-adviesbureau Darel, is dat een schijnoplossing. “Tijdens je vlucht wordt CO2 direct in de atmosfeer geblazen; de compensatie gebeurt gedurende levensduur van die boom. Maar dat duurt jaren”, zei Kessler eerder tegen Business Insider. “Bovendien weet je niet of de boom lang genoeg leeft om jouw uitstoot volledig op te nemen en of de CO2 ook werkelijk duurzaam wordt vastgelegd in de humuslaag en biomassa.”
Voor stedentrips naar de landen om ons heen is de overstap van vliegtuig naar trein goed te doen. Naar België, Duitsland, Frankrijk en ook Engeland zijn relatief snelle en vaak directe treinverbindingen beschikbaar. Maar kijk naar de heatmap die een Amerikaanse software-engineer maakte van het Europese treinnetwerk, en je ziet dat de reistijden daarbuiten snel oplopen.
Op de kaart zie je meteen dat veel populaire bestemmingen voor stedentrips buiten het groene gedeelte vallen. Deze bestemmingen liggen dus op meer dan tien uur reizen van Amsterdam per trein (en te voet).
Business Insider zocht acht populaire steden uit die per vliegtuig binnen twee uur te bereiken zijn, maar per trein minstens tien uur (en de nodige overstappen) kosten. De tijd op het vliegveld zelf (inchecken, bagage afhalen) is hierin niet meegenomen, maar het verschil in reistijd moge duidelijk zijn.
De genoemde treinreizen zijn met vertrek op vrijdag 14 juni vanaf Amsterdam Centraal.
Boedapest
Wie houdt er niet van een weekendje Budapest? Op 1 uur en 55 minuten vliegen vind je goedkoop bier, badhuizen, een bruisend nachtleven en natuurlijk de rivier die de stadsdelen Buda en Pest scheidt.
Ga je echter met de trein, dan houd je weinig van je weekend over. De kortste reistijd van Amsterdam naar Budapest is 14 uur en 12 minuten. Je vertrekt vroeg genoeg, vlak na achten in de ochtend, maar na overstappen in Frankfurt en Wenen kom je toch pas om 22.20 uur in de Hongaarse hoofdstad aan. Enig voordeel: na het droppen van je bagage in je hotelkamer kun je zo de discotheek binnenrollen.
Krakau
De op een na grootste stad en voormalige hoofdstad van Polen staat ook op menig lijstje van populaire stedentrips. Ook hier slaat het eten en drinken geen groot gat in je budget, en Krakau fungeert vaak als uitvalsbasis om concentratiekamp Auschwitz te bezoeken.
De vlucht neemt ook in dit geval 1 uur en 55 minuten in beslag. De treinreis? 19 uur en 12 minuten, de langste trip van deze lijst. Je vertrekt dan om 11.03 uur uit Amsterdam, stapt over in Berlijn en Bohumin (Tsjechië), en komt om 06.15 uur aan in Krakau. Wel lekker op tijd om nog wat van je zaterdag te maken.
Kopenhagen
Kopenhagen bezoek je niet voor de lage prijzen. Voor een biertje betaal je zo 7 euro, en voor de prijs van een bed in een hostel boek je in Oost-Europa een hotel. Maar op slechts 1 uur en 20 minuten vliegen heb je wel het Tivoli-pretpark, vrijstad Christiania en het standbeeld van de kleine zeemeermin.
Maar ja, die treinreis: 11 uur en 5 minuten en maar liefst drie keer overstappen. Met vertrek om 09.03 uur kun je na snelle wisselingen in Osnabrück (19 minuten), Hamburg (38) en Fredericia (7) uiteindelijk om 20.08 uur in Kopenhagen aankomen. De vrijdagavond is dan nog jong, maar ook voor de terugreis moet je dus een dag (of nacht) reserveren.
Praag
Praag is minstens zo mooi als Budapest, en wat treinreis betreft een veel beter alternatief. Ook hier eet en drink je goedkoop, zo lang je daarvoor niet aanschuift op een terras op Staroměstské náměstí, het oude stadsplein. De stad barst van de kerken, musea, restaurants, nachtclubs en natuurlijk de Moldau-rivier die onder de beroemde Karelsbrug stroomt.
Een vlucht van Amsterdam naar Praag duurt anderhalf uur. De Tsjechische hoofdstad verkiezen boven de Hongaarse scheelt je vier uur in de trein, maar kost je toch 10 uur en 17 minuten. Je vertrekt dan om 8.08 uur, stapt over in Frankfurt en Neurenberg, en zit de laatste 3,5 uur in de bus. Wil je echt alleen met de trein, dan moet je vanwege een lange overstap nog anderhalf uur bij je reistijd optellen.
Milaan
Milaan ligt in het noorden van Italië en is daarom ook in minder dan twee uur met het vliegtuig te bereiken. Na 1 uur en 40 minuten kun je richting de Dom, Het Laatste Avondmaal van Da Vinci of AC Milan in San Siro. Als je met het vliegtuig gaat heb je tijd genoeg voor allemaal, plus de nodige pizza's, pasta's en cannoli tussendoor.
Hoe anders is dat als je met de trein naar Milaan gaat. De kortste reistijd is 10 uur en 59 minuten, maar erg plezierig is die reis niet. Na vertrek om 06.38 uur moet je maar liefst vijf keer overstappen, het vaakst van alle steden in deze lijst. Een optimist kan nog blij zijn dat hij de stations van Düsseldorf, Mannheim, Basel, Bern en Brig te zien krijgt. Om 17.37 uur kom je aan in Milaan. Was het niet al de lekkerste pizza van je leven, dan wordt het dat door die helse tocht wel.
Ljubljana
De hoofdstad van Slovenië is er weer een in het rijtje van goedkope Oost-Europese stedentrips. Ljubljana wordt door steeds meer toeristen ontdekt, mede vanwege het nabijgelegen meer van Bled en de betaalbare vluchten die je er binnen 1 uur en 45 minuten afzetten.
Kies je voor de trein, dan is Ljubljana ineens een stuk minder aantrekkelijk. De treinreis naar Ljubljana kost je minstens 14 uur en 4 minuten. Je moet er ook bijzonder vroeg voor opstaan: vertrek om 06.38 uur, overstappen in Düsseldorf, Stuttgart en Villach, aankomst om 20:42 uur.
Wenen
Wenen is na Praag de minst onaantrekkelijke bestemming in dit overzicht. Een treinreis naar de Oostenrijkse hoofdstad duurt 'slechts' 10 uur en 37 minuten. Je hoeft ook maar één keer over te stappen. Na vertrek om 08.08 uur doe je dat rond het middaguur in Frankfurt. Om 18.45 uur kom je aan in Wenen en heb je bijna de hele avond nog voor de boeg.
Toch is het moeilijk te verkroppen dat het vliegtuig er maar 1 uur en 50 minuten over doet, zonder overstap natuurlijk. Vertrek je rond dezelfde tijd, dan heb je na een vlucht ook de hele vrijdagmiddag al om een museum, de opera of het Prater-(pret)park te bezoeken. En dan hebben we het over de terugreis nog niet eens gehad.
Stockholm
Last but certainly not least: Stockholm. Stervensduur, ijskoud, maar bloedmooi en cultureel op precies 2 uur vliegen. Dan heb je in ieder geval genoeg tijd om Djurgården, Södermalm en Skeppsholmen te bezoeken.
Niet met de trein dus. Na Krakau heeft Stockholm de langste reistijd en qua overstappen staat het op de gedeelde eerste plaats: vijf stuks dus. Je vertrekt dan vanaf Amsterdam Centraal om 05.02 uur(!), stapt over in Osnabrück, Hamburg, Fredericia, Kopenhagen en Malmö, en komt om 21.36 uur aan in Stockholm.
Heeft de rasoptimist hier nog iets over te zeggen? Vooruit: je reist door drie verschillende landen. En je houdt te weinig tijd over om een fortuin uit te geven aan die biertjes van 7 euro.